Om zes uur, rond etenstijd gaat de telefoon. Je neemt op en je weet: ‘die wil mij iets verkopen’. De dame aan de andere kant van de telefoon is doorgaans goed getraind hoe een hardvochtig ‘neen’; te pareren. Eén keer heb ik mij laten verleiden. Een maand later was het concurrerend energiebedrijf al weer groener en goedkoper. Onlangs probeerde ik de strategie ‘meeveren en ontregelen’. Na de eerste zin aan de andere kant van de lijn zeg ik: ‘OK ik koop je product, wat het ook is, als jij mijn caravan koopt’. Niet dat ik een caravan heb, maar het is een koekje van eigen deeg en wellicht voelt die ander dan hoe vervelend en grensoverschrijdend zo’n opdringerig verkoopsignaal is.
Onbevredigend
Het blijft onbevredigend. Zo’n meisje wil gewoon wat bijverdienen. En mijn irritatie hoort natuurlijk niet bij háár thuis maar bij het bedrijf dat agressieve verkoopstrategieën omarmt. Het lijkt wel het dilemma van de middenmanager. Je zoekt een balans tussen geven en nemen en je wilt ook aardig gevonden worden. Als je daarin vooral strategisch of tactisch opereert is er een goede kans dat beide partijen min of meer tevreden zijn. Maar daar is het leven niet voor bedoeld: dat we redelijk tevreden zijn en ons comfortabel voelen. Het gaat erom spannende, mooie dingen te doen en werkelijk betekenisvol te zijn.
Iets van waarde creëren
Ik geloof dat ieder mens van betekenis wil zijn voor anderen en voor de wereld. Daar zit de energie bij mensen. Het leven is geen ruilhandel maar kunst. Levenskunst is iets van waarde te creëren. Als iemand iets van mij wil dan is dat een kans om samen uit te zoeken hoe we iets moois tot stand kunnen brengen: voor de leerlingen of collega’s bijvoorbeeld. Hoe maken we van één plus één = ‘drie’? Essentieel is dat je vooraf niet kunt weten wat die ‘drie’ zal zijn en dat je je dus moet open stellen voor dat Niet Weten. Dat je het vertrouwen hebt dat er wel moois voortkomt uit jullie zoektocht daarnaar.
Bijvoorbeeld
Laatst vertelde een teamleider over een docente. Zij vroeg steeds meer van de organisatie: een gunstig rooster, vrijaf bij de open dag, bepaalde klassen wel, andere niet enz. De teamleider overwon zijn aversie, stopte met de tactieken om zich in te dekken tegen het ‘gezeur’ van deze collega, nam de tijd en ging samen met haar op zoek naar de achtergronden van haar vragen. Ze kwamen uit bij een diep verlangen van de docente om iets extra’s te doen voor langzame én voor snelle leerlingen. Maar het gevecht in de klas met die grote verschillen tussen leerlingen putte haar uit. Na het gesprek verbond de docente zich met een groepje collega’s dat daar ook mee wilde experimenteren. Er groeide een nieuwe praktijk die mooi paste bij de ontwikkelingsrichting van de school.
Enkele tips;
1. ga ‘aan de voorkant’ ervan uit dat:
• je het – antwoord, de oplossing – niet weet
• de mogelijkheden onbeperkt zijn
2. denk dan ook niet in ‘kaders’ maar in ‘speelruimte’
3. vertraag de tijd
4. luister naar het verlangen achter de vraag
5. zoek samen naar kansen om betekenis te creëren
Nu nog bedenken hoe ik dat ga doen met het meisje van het call-center dat morgenavond belt.
