Er zijn vraagstukken in het onderwijs die klachten produceren. Denk aan hardnekkige problemen zoals de onderwijskwaliteit die maar niet verbetert, slechte resultaten van leerlingen in 4 HAVO, onverminderd geklaag over werkdruk, het jaarlijkse ritueel van kaasschuif-bezuiningingen zonder dat die ertoe leiden dat de financiën duurzaam op orde komen. Deze problemen laten zich dus niet laten tackelen door een kordate actie of een ferm besluit.
De klacht als wegwijzer
De hardnekkigheid van deze klachten wijst op onderliggende problemen. Bijvoorbeeld dat de medewerkers zich weinig of niets aantrekken van besluiten van de leiding, dat de begeleidingskwaliteiten of de didactische vaardigheden van docenten verbetering behoeft of dat het onderwijsaanbod structureel te ruim is.
Omdat er structureel dingen mis gaan zullen stakeholders zich niet aflatend laten horen: met klachten!
Anders
Een klachten is een roep om concrete actie. Doe er wat aan! Echter, een directie die zich bij structurele problemen laat verleiden te reageren als de afdeling klachtenbehandeling krijgt het druk, druk. Druk met de waan van de dag. Onderliggende problemen worden dan niet opgelost en de klachtenmotor blijft klachten produceren. Dan weet je als leiding: het roer moet om, de bakens verzet, de comfortzone verlaten!
Met het Streefbeeld voor ogen
De volgende vier stappen kunnen je verder helpen:
- Verzamel de klachten van het afgelopen jaar en stel een top drie samen.
- Formuleer de hardnekkigste problemen die deze klachten produceren.
- Herformuleer deze structurele problemen in perspectieven. Vraag is: ‘waar willen wij met deze problemen en met onze school over drie of, vier jaar staan?’ Ik noem dat perspectief een Streefbeeld. Toetssteen voor een goed Streefbeeld is dat het een wenkend perspectief is dat energie geeft.
- Onderneem bij nieuwe klachten acties vanuit die energie en met het Streefbeeld voor ogen.
Om echt succesvol te zijn op de weg van klacht naar Streefbeeld moet je aanvaarden dat je ook zelf dingen anders moet doen voor een andere uitkomst. Zie als leiding je eigen valkuilen onder ogen, zoals het accepteren van onacceptabel gedrag, je laten leiden door ‘bang voor boos’, vergaderingen ‘uitzitten’, denken ‘hij of zij is nu eenmaal zo’. Heb de moed om deze oude energieverslindende patronen los te laten en neem ferm afscheid van een klachtengestuurde manier van werken.
Een klacht wordt dan een wegwijzer naar acties die je energie geven op je weg naar je Streefbeeld.
Meer lezen? ‘Een Streefbeeld ontwikkelen voor je school’.
