Omgaan met vragen en dilemma’s

‘Omarm complexiteit’.

‘Omarm complexiteit’.

27 mei 2025  |  leestijd: 3 minuten

Hoe beter je begrijpt wat mensen van binnen drijft, hoe beter je begrijpt hoe mensen onderling verzeild kunnen raken in een onderstroom van gedoe, frustratie van dynamische stilstand en menselijk lijden. En ook, hoe beter je begrijpt hoe zij hun ontwikkelkrachten wél met elkaar kunnen verbinden.

Omarm complexiteit

‘Ik begrijp niet waarom hij zo handelt’. Zo’n uitspraak voelt ongemakkelijk. Het is een suggestieve uitspraak. Het suggestieve is dat een vraag wordt opgeworpen en tegelijk een antwoord wordt gegeven.  De vraagsteller suggereert dat hij het handelen van de ander wil begrijpen. Maar ook weer niet, want hij heeft er gewoon geen begrip voor. Bij zo’n uitspraak staat het oordeel het werkelijk willen begrijpen in de weg.

Ontwikkelingsgericht leiderschap wil complexiteit juist wel begrijpen en schort het oordeel op. Hoe beter je begrijpt wat mensen van binnen drijft, hoe beter je begrijpt hoe mensen onderling verzeild kunnen raken in een onderstroom van gedoe, frustratie van dynamische stilstand en menselijk lijden. En ook, hoe beter je begrijpt hoe zij hun ontwikkelkrachten wél met elkaar kunnen verbinden. De meerwaarde die dan ontstaat is emergentie.  Emergentie is de vreugde, de voldoening die je ervaart als je samen met anderen iets teweegbrengt dat betekenisvol is voor het grotere geheel; de gemeenschap. Dan is complexiteit de bron van emergentie: het geheel is meer dan de som der delen. Dan begrijp je ook steeds beter welke tegenwerkende krachten emergentie in de weg staan.

Ik ontwikkelde samen met klanten en collega’s, leidende principes  [4] die je helpen complexiteit te begrijpen en tegenwerkende krachten in de onderstroom om te zetten in ontwikkelkrachten. Ontwikkelkrachten brengen mensen weer op een gezonde manier met elkaar in verbinding. Leidende principes zijn handreikingen voor je handelen in de praktijk van alledag.

Hoe?

Handelen naar leidende principes voorkomt dat je de weg in slaat van techno-bureaucratisering die de mens vastzet in instrumenteel handelen.

 

[4] Zie Mens-zijn in organisaties pag. 214. Uitgave LvE